ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸದಸ್ಯರು ಟಿವಿ ನೋಡುವಾಗ ಅಥವಾ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ಓದುವಾಗ ಅವರು ಸುದ್ದಿಯಾಗಿ ಸೇವಿಸುವ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಈ 'ನಾಲ್ಕನೇ' ಅಂಗವು ಎಷ್ಟು ಮಹತ್ವದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ! ಜನರು ಏನನ್ನು ಸುದ್ದಿಯಾಗಿ ಸೇವಿಸಬೇಕೆಂದು ಯೋಚಿಸುವ ಸಮಯ! ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ‘ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ’ ಎಂಬುದೇ ಇಲ್ಲ; 'ಮುಕ್ತ ಪತ್ರಿಕಾ' ಕೇವಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ 'ವಾಕ್ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ' ಹಕ್ಕಿನ ವ್ಯುತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ.
ವಿಕಾಸ್ ದುಬೆ ಸಾಹಸಗಾಥೆ ಈಗ ಮುಗಿದಿದೆ; ಅಥವಾ ಅವನ ಸಾವಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಾಗಿರದೆ ಇರಬಹುದು ಎಂಬುದು ಆಳವಾದ ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ತೀರ್ಪುಗಳು!
ಫೋರ್ತ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಡೊಮೇನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಗಮನಾರ್ಹ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ತಿಳಿಸುವ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಕಳೆದ ಎರಡು ವಾರಗಳಿಂದ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಭಾರತೀಯ ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮವು ಅನುಸರಿಸಲು, ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಆದರೆ 'ಎರಡನೇ ಎರಡನೇ' ಸಂಭಾವಿತ ವಿಕಾಸ್ ದುಬೆ ಅವರ ಚಲನವಲನಗಳ ಖಾತೆಯು ಸುದ್ದಿ ವಾಹಿನಿಗಳು ನೈಜ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಜ್ಜಯಿನಿಯಿಂದ ಕಾನ್ಪುರಕ್ಕೆ ಅವರ ವಾಹನ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಅನುಸರಿಸಿದವು.
ಅಂದಹಾಗೆ, ವಿಕಾಸ್ ದುಬೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹತ್ಯೆಗೈದ ಎಂಟು ಪೊಲೀಸರ ಬಗ್ಗೆ ಬಿಟ್ಟು, ಕಾನೂನು ಪಾಲಿಸುವ ಸಂತ್ರಸ್ತರ ಹೆಸರು ಯಾರಿಗಾದರೂ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ಈ ಅಪರಾಧಿಗೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ನೀಡುವ ಗಮನವು ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳು, ಉದ್ಯಮಿಗಳು, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳಂತಹ ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣಕಾರರನ್ನು ಅಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಕೀಳು ಭಾವನೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಜನರು ಏನನ್ನು ನೋಡಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಒಬ್ಬರು ವಾದಿಸಬಹುದು. ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ರೋಮಾಂಚಕ ಕಥೆ ಹೇಳುವವರಾಗಿ ಅಥವಾ ಮನೋರಂಜಕರಾಗಿ ಮಿಂಚುತ್ತವೆ, ಅವರು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಬಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕಾರದ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪ್ರಭಾವಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಮತ್ತು, ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಇವುಗಳಿಗೆ ಯಾರು ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆಸುದ್ದಿ'ಜನರಿಗೆ? ಅದೇನೆಂದರೆ, ಜನರಿಗೆ ‘ಸುದ್ದಿ’ಯಾಗಿ ಏನನ್ನು ತಂದರೂ ಅದರ ‘ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆ’ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಯಾರು ಭರಿಸುತ್ತಾರೆ?
ಉತ್ತರ ಜಾಹೀರಾತುದಾರರು. ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದ ಶುಲ್ಕಗಳು ಮಾಧ್ಯಮದ ಆದಾಯದ ಮುಖ್ಯ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. 'ಸುದ್ದಿ'ಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ತೆರಿಗೆಯಿಂದ ಪಾವತಿಸದೆ ಇರಬಹುದು ಆದರೆ ಅವರು ಚಾನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾಹೀರಾತು ಮಾಡಿದ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದಾಗ ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಂಪನಿಗಳ ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಅವರು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ಮರುಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಸುದ್ದಿಯಾಗಿ ಏನನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರೂ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಜನರು ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಆದ್ದರಿಂದ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ, ವಿಕಾಸ್ ದುಬೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು ಎರಡು ವಾರಗಳ ಕಾಲ ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಓದುವಂತೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸದಸ್ಯರು ಅವರು ಸುದ್ದಿಯಾಗಿ ಸೇವಿಸಿದ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪಾವತಿಸಿದರು.
ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಈ 'ನಾಲ್ಕನೇ' ಅಂಗವು ಎಷ್ಟು ಮಹತ್ವದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ!
ಜನರು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದುದನ್ನು ಸುದ್ದಿ ಎಂದು ಯೋಚಿಸುವ ಸಮಯ ಇದು!
ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ‘ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ’ ಎಂಬುದೇ ಇಲ್ಲ; 'ಮುಕ್ತ ಪತ್ರಿಕಾ' ಕೇವಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ 'ವಾಕ್ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ' ಹಕ್ಕಿನ ವ್ಯುತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ.
***
ಲೇಖಕ: ಉಮೇಶ್ ಪ್ರಸಾದ್
ಈ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಲೇಖಕರು (ರು) ಮತ್ತು ಇತರ ಕೊಡುಗೆದಾರರು (ಗಳು) ಯಾವುದಾದರೂ ಇದ್ದರೆ.
